Prothetische tandheelkunde
Prothese
Wanneer tanden (of grotere delen van een tand) verloren gaan begint men te denken aan vervanging van een of meerdere elementen. Als alle kiezen verdwenen zijn dan spreekt men van een verkorte tandboog. Dit is perfect leefbaar voor de patiënt en moet in het voorgestelde behandelplan steeds als een van de mogelijkheden beschouwd worden.
Maar indien het gemis aan tanden, of dit nu omwille van esthetische, fonetische of funtionele redenen zo is, een probleem vormt voor de patiënt, dan kan gedacht worden aan prothetisch herstel. Dankzij moderne prothetische oplossingen ziet u haast geen verschil tussen uw eigen tanden en valse tanden of kunstgebit. Voor het grootste deel wordt de kauwfunctie hersteld, kan men terug fatsoenlijk praten en schaamteloos glimlachen.
Weet wel dat de gekozen oplossing mede de mate van herstel bepaalt zoals hieronder blijkt.
Men onderscheidt 2 grote groepen prothetische voorzieningen: de uitneembare en de niet uitneembare prothesen. (Met al of niet uitneembaar bedoelen we dat dit zo is vanuit het standpunt van de patiënt. Zo kan er bijvoorbeeld een werk geplaatst worden dat door de patiënt niet uit te nemen is maar wel door de tandarts. Voorbeeld hiervan is een verschroefde brug op implantaten, zie verder)
De uitneembare oplossing : Partiële of volledige prothese
Wanneer een aantal elementen of de gehele dentitie ontbreken kunnen deze vervangen worden door een uitneembaar gebit. Dit is een gedeeltelijke (partiële) prothese (kunstgebit) ofwel een volledige prothese (een volledig kustgebit).
Er zijn geen tanden meer: De volledige prothese bestaat uit een tandvleeskleurige kunstharsplaat waarin de kunsttanden bevestigd zijn. Deze plaat rust op de kaakkam en het verhemelte in de bovenkaak en enkel op de kaakkam in de onderkaak. Zowel de boven- als de onderkaakprothese wordt zo goed mogelijk zuigend gemaakt en dit lukt het beste als er nog voldoende hoogte van die kam aanwezig is. Gewoonlijk lukt dit beter in de bovenkaak als in de onderkaak, waar de krimp van de kam precies sneller gaat en jaar in jaar uit verder schrijdt.
Er zijn nog enkele tanden : De partiële prothese is ook een plaatprothese maar vervangt alleen die delen in de mond die verloren zijn gegaan. Deze is gewoonlijk kleiner dan een volledig gebit en wordt beter aanvaard omdat men nog enkele eigen tanden heeft.
Een frameprothese wordt gegoten uit een metalen legering (ook wel een skeletprothese genoemd) die minder op de slijmvliezen en meer op de eigen overgebleven tanden rust. Op deze metalen basis worden de ontbrekende tanden dan geperst in een kunstharszadel.
Het vervaardigen van een volledige prothese gebeurt in meerdere stappen/afspraken
- Het eventueel trekken van tanden.
- Standaardafdruk in alginaat, met als doel een negatief te maken van de steunzone voor de prothese
- Individuele afdruk, dit is een zeer precieze afdruk van de steunzone voor de prothese
- Een beetrelatie bepaalt hoe u toe bijt en er wordt tevens gekeken naar de kleur, vorm en stand van uw nieuwe tanden
- Pasfase in was. Dit is een controles of alles naar wens is vooraleer de definitieve prothese wordt gemaakt. Er wordt aandacht besteed aan de algemene esthetiek (vorm en kleur), het functionele aspect en de fonetiek.
- Tijdens de laatste afspraak wordt de definitieve prothese in de mond geplaatst
Wat moet u weten?
- Er zal een aanpassingsperiode U zal uw lichaam de tijd moeten geven om te wennen aan enkele ongemakjes in het begin bij eten en spreken.
- Na enkele dagen zou het kunnen dat u een hinderlijk gevoel (drukplek) ervaart ter hoogte van uw tandvlees. In dat geval moet u de tandarts contacteren die u snel verder helpt met het inslijpen van de prothese, totdat deze perfect past. U regelmatig laten helpen is geen overbodige luxe.
- Uw mond kan krimpen doorheen de jaren, waardoor een rebasing (nieuwe laag kunsthars) noodzakelijk kan zijn.
- De prothese dient eenmaal per jaar gecontroleerd te worden door de tandarts.
- Een kleefcrème aanbrengen op de prothese zorgt ervoor dat deze vaster in de mond zit.
- Het proper houden van de prothese en de mondholte is belangrijk. Deze kan men reinigen door middel van een protheseborstel (of een gewone zachte tandenborstel) en handzeep. Gebruik geen tandpasta o.w.v. zijn schurende werking die krasjes veroorzaken waarin bacteriën zich kunnen ophopen. Laat de prothese ’s nachts uit en leg ze droog op uw nachtkastje. Op die manier hebben bacteriën minder snel de kans zich aan de prothese te hechten. Volgende huis-tuin-keuken middeltjes kunnen helpen bij het reinigen van uw prothese: 1 liter water met scheutje ammoniak en scheutje afwasmiddel. Om kalkafzettingen te verwijderen legt men het gebit in lauw verwarmde keukenazijn waardoor deze kalk zacht wordt en dan nog dient weggepoetst te worden met de borstel natuurlijk.
Relining – Rebasing – Remounting
Relining: toevoeging van kunsthars aan de binnenzijde van de prothese
- TIJDELIJKE RELINING
* tissue conditioners: zachte laag in prothese, werkt als buffer
* soft liners: deze kunsthars is iets harder dan tissue conditioners en gaat langer mee (1-6 maanden) - DEFINITIEVE RELINING
Definitieve toevoeging van kunsthars aan de binnenzijde van de prothese
Rebasing: de gehele kunststofbasis wordt vervangen en aangevuld
Remounting: de tanden van de prothese worden vervangen